Kwota wolna od potrąceń

Zmiany wynikające z wprowadzenia tarczy antykryzysowej 3.0

Data wejścia w życie przepisów to 2020/05/16

 

Tarcza antykryzysowa 3.0 wprowadziła zmiany, które mają wpływ na wysokość kwoty wolnej od potrąceń. Wpływ na wysokość tej kwoty ma zmniejszenie pracownikowi wynagrodzenia oraz pozostawania na utrzymaniu pracownika członków rodziny, którzy nie osiągają dochodów. Zgodnie z Tarczą 3.0, jeśli pracownikowi zostało obniżone wynagrodzenie lub członek rodziny pracownika utracił źródło dochodu to kwota wolna od potrąceń ulega zwiększeniu o 25% na każdego nieosiągającego dochodu członka rodziny, którego pracownik ten ma na utrzymaniu.

Kwotę wolną stosuje się przy potrącaniu sum egzekwowanych na mocy tytułów wykonawczych na pokrycie należności innych niż świadczenia alimentacyjne, zaliczek pieniężnych udzielonych pracownikowi oraz kar pieniężnych.

 

Kodeks pracy nie pozwala stosować kwoty wolnej przy dokonywaniu potrąceń z tytułu należności na zaspokojenie świadczeń alimentacyjnych. W przypadku świadczeń alimentacyjnych obowiązują jedynie ograniczenia procentowe.

 

Podstawę kwoty wolnej od potrąceń stanowi wynagrodzenie minimalnego za pracę. Kwota wolna stanowi:

o   100% minimalnego wynagrodzenia za pracę, ustalanego na podstawie odrębnych przepisów, przysługującego pracownikom zatrudnionym w pełnym wymiarze czasu pracy, po odliczeniu składek na ubezpieczenia społeczne, zaliczki na podatek dochodowy od osób fizycznych oraz wpłat dokonywanych do pracowniczego planu kapitałowego, jeżeli pracownik nie zrezygnował z ich dokonywania - przy potrącaniu sum egzekwowanych na mocy tytułów wykonawczych na pokrycie należności innych niż świadczenia alimentacyjne

o   75% minimalnego wynagrodzenia za pracę przy potrącaniu zaliczek pieniężnych udzielonych pracownikowi

o   90% minimalnego wynagrodzenia za pracę przy potrącaniu kar pieniężnych

Kwota wolna od potrąceń ustalana jest indywidualnie dla pracownika z uwagi na fakt, że wpływ na jej wysokość ma nie tylko rodzaj świadczenia, które podlega potrąceniu z wynagrodzenia pracownika ale również miesięczne koszty uzyskania przychodów jakie stosowane są przy obliczaniu podstawy opodatkowania, pomniejszanie o 1/12 kwoty zmniejszającej podatek, wymiar etatu, wpłaty do PPK.

 

Wpływ na wysokość kwoty wolnej od potrąceń ma także przypadek pozostawania na utrzymaniu pracownika nieosiągających dochodów członków jego rodziny, jeśli na skutek podjętych na terytorium Polski działań służących zapobieganiu zarażeniem wirusem SARS-CoV-2 pracownikowi obniżono wynagrodzenie lub na skutek tych działań członek jego rodziny utracił źródło dochodu. Przez członka rodziny, rozumie się małżonka albo rodzica wspólnego dziecka, dziecko własne pracownika, dziecko współmałżonka, a także dziecko rodzica wspólnego dziecka, w wieku do 25. roku życia, dziecko własne pracownika, dziecko współmałżonka, a także dziecko rodzica wspólnego dziecka, które ukończyło 25. rok życia, legitymujące się orzeczeniem o niepełnosprawności, jeżeli w związku z tą niepełnosprawnością przysługuje świadczenie pielęgnacyjne lub specjalny zasiłek opiekuńczy, o którym mowa w ustawie  z dnia 28 listopada 2003 r. o świadczeniach rodzinnych, albo zasiłek dla opiekuna, o którym mowa w ustawie  z dnia 4 kwietnia 2014 r. o ustaleniu i wypłacie zasiłków dla opiekunów.

 

Do członków rodziny nie zalicza się dziecka pozostającego pod opieką opiekuna prawnego, dziecka pozostającego w związku małżeńskim, a także pełnoletniego dziecka posiadającego własne dziecko (art. 52 ust. 2-3 Tarczy antykryzysowej 3.0).

 

W przypadku gdy pracownikowi zmniejszono wynagrodzenie lub członek rodziny pracownika utracił źródło dochodu, kwota wolna od potrąceń ulega zwiększeniu o 25% na każdego członka rodziny (niepracujący małżonek, niepracujący rodzic wspólnego dziecka, dzieci), który nie uzyskuje dochodów i pozostaje na utrzymaniu pracownika.

 

Zwiększenie kwoty wolnej od potrąceń wymaga wystąpienia jednej z dwóch wskazanych w przepisach okoliczności związanych z podjęciem na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej działań służących zapobieganiu zarażeniem wirusem SARS-CoV-2: obniżenia wynagrodzenia przysługującego pracownikowi lub utraty źródła przychodu przez członka rodziny pracownika.

 

Druga okoliczność, która może uprawniać do zwiększenia kwoty wolnej od potrąceń to utrata źródła dochodów przez członka rodziny pracownika, która też powinna być związana z podjęciem działań, które zapobiegają zarażeniu wirusem.

 

O ile ustalenie czy pracownikowi zostało obniżone wynagrodzenie w związku z podjętymi działaniami służącymi zapobieganiu zarażeniem wirusem SARS-CoV-2, jest przez pracodawcę do ustalenia, to okoliczność utraty źródła dochodu przez członka rodziny pracownika wymaga uzyskania tej informacji od pracownika.

 

W przepisach ustawy nie określono w jaki sposób pracodawca może i powinien uzyskać te informacje od pracownika.

 

Aby pracodawca ustalił nową kwotę wolna, pracownik powinien złożyć oświadczenie, którego wzór przedstawiamy poniżej.

 

Data, miejscowość Imię i nazwisko pracownika, PESEL   Oświadczenie   Na podstawie art. 52 ustawy z 14.05.2020 r. o zmianie niektórych ustaw w zakresie działań osłonowych w związku z rozprzestrzenianiem się wirusa SARS-CoV-2 (Dz.U. z 2020 r. poz. 875), oświadczam, że z powodu podjętych na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej działań służących zapobieganiu zarażeniem wirusem SARS-CoV-2:          zostało mi obniżone wynagrodzenie 1)          członek rodziny utracił źródło dochodu 1)   W związku z powyższym proszę o zwiększenie o 25% kwot wolnych od potraceń określonych w art. 87(1) § 1 ustawy z dnia 26 czerwca 1974 r. - Kodeks pracy (Dz.U. z 2019 r. poz. 1040, 1043 i 1495), na wymienionych poniżej nieosiągających dochodów członków rodziny 2), którzy pozostają na moim utrzymaniu: 1)      imię i nazwisko członka rodziny 2)      imię i nazwisko członka rodziny 3)      imię i nazwisko członka rodziny 4)      imię i nazwisko członka rodziny O zmianach okoliczności wskazanych w oświadczeniu mających wpływ na wysokość kwoty wolnej od potrąceń zobowiązuję się niezwłocznie poinformować pracodawcę.   podpis pracownika   1) niepotrzebne skreślić

 

Kwota wolna od potrąceń ulega proporcjonalnemu zmniejszeniu, jeżeli pracownik jest zatrudniony w niepełnym wymiarze czasu pracy.